Slecht slapen bij een puber kan een groot probleem zijn. Het is normaal dat tieners meer slaap nodig hebben dan volwassenen, maar vaak hebben ze moeite om in slaap te vallen en worden ze ’s ochtends moeilijk wakker. In dit artikel zullen we kijken naar waarom pubers vaak slecht slapen en wat ze eraan kunnen doen.
Waarom kan mijn puber niet slapen?
Er zijn verschillende redenen waarom een puber niet kan slapen. Dit heeft er allereerst mee te maken dat er veel verandert in de puberteit. Zo is het brein van je puber volop in ontwikkeling en speelt een verandering van hormonen een grote rol. Dit heeft ook impact op het slaapgedrag van jouw kind.
Het slaappatroon van een puber verandert, naarmate ze ouder worden. Ze hebben de neiging om later naar bed te gaan en later wakker te worden. Dit komt doordat de biologische klok van een tiener verandert en hun lichaam later melatonine (het stofje dat slaap regelt) aanmaakt. Dit zorgt ervoor dat een puber slecht slaapt of dat je puber niet kan slapen.
Daarnaast ondergaat het lichaam in de puberteit verschillende hormonale veranderingen. Deze hormonen kunnen ook van invloed zijn op het slaapgedrag van je puber. Bijvoorbeeld, de toename van testosteron bij jongens en oestrogeen bij meisjes kan zorgen voor een verstoorde slaap.
“Tijdens de puberteit verandert het slaappatroon van een kind en kan het soms moeilijk zijn om de juiste balans te vinden.”
De oorzaak van slecht slapen bij pubers
Ook zijn er verschillende externe oorzaken waarom een puber slecht slaapt of niet kan slapen. Denk hierbij aan het volgende:
- Technologie: Veel pubers gebruiken technologie, zoals smartphones en tablets, vlak voor het slapengaan. Het blauwe licht dat door deze apparaten wordt uitgezonden, kan ervoor zorgen dat je puber niet kan slapen omdat het de productie van melatonine vermindert.
- Druk leven en sociale druk: Misschien gaat je puber naar late feestjes of zit je kind nog tot diep in de nacht te gamen of te appen met vrienden, waardoor het slaapritme van je kind wordt verstoord.
- Stress: Pubers kunnen te maken krijgen met stress zoals bijvoorbeeld school, werk, sociale verplichtingen en andere drukke schema’s. Deze stress kan leiden tot het slecht slapen van je puber en zorgen voor angst en moeite om te ontspannen en in slaap te vallen.
- Cafeïne: Veel pubers drinken cafeïnehoudende dranken, zoals frisdrank en energiedrankjes, wat hun slaap kan verstoren. Cafeïne is een stimulerend middel dat de slaapcyclus kan onderbreken, terwijl suikerhoudende dranken de energie van tieners kunnen verhogen en het moeilijker maken om in slaap te vallen.
Slecht slapen kan verschillende gevolgen hebben voor de gezondheid van tieners. Het kan leiden tot een verminderd vermogen om te concentreren, een verhoogd risico op ongelukken en een slechtere stemming. Dit zal je misschien in huis ook merken. Je puber is prikkelbaar. Het is minder gezellig bij gezinsactiviteiten. Dit kan bij jou als ouder frustraties en strijd opleveren tussen jou en je kind.
Daarnaast kan een gebrek aan slaap het immuunsysteem van tieners verzwakken en hen vatbaarder maken voor ziektes.
“De drukte en zorgen van school, sociale contacten en toekomstplannen kunnen een puber wakker houden, zelfs als ze uitgeput zijn.”
Ook wanneer je kind jonger is, is het lastig als je kind niet goed slaapt. Ook dan is er zeker wat aan te doen om hier verandering in aan te brengen.
7 tips om slecht slapen tegen te gaan bij pubers
Als ouder zijn er verschillende dingen die je kunt doen wanneer je puber slecht slaapt. Hier zijn een paar tips:
- Stel een vaste bedtijd in: Het is belangrijk om een vaste tijd te hebben waarop je puber naar bed gaat, zelfs in het weekend. (Als je kind weg is met vrienden, moet daar natuurlijk ook ruimte voor zijn). Dit kan helpen om hun biologische klok te reguleren en het gemakkelijker maken om in slaap te vallen.
- Vermijd schermen voor het slapengaan: Het blauwe licht van elektronische apparaten kan de productie van het slaaphormoon melatonine verstoren en het moeilijker maken om in slaap te vallen. Probeer ten minste een uur voor het slapengaan schermen te vermijden.
- Bevorder ontspanning: Help je puber om te ontspannen voor het slapengaan, bijvoorbeeld door een warm bad te nemen, rustige muziek te luisteren of iets te lezen. Dit kan hen helpen om te ontspannen en beter te slapen.
- Maak de slaapkamer rustig en donker: Een rustige en donkere slaapkamer kan de slaap bevorderen. Zorg ervoor dat de kamer van je puber stil en donker genoeg is om te slapen.
- Beperk cafeïne: Cafeïne kan de slaap verstoren. Beperk daarom de inname van cafeïne gedurende de dag en probeer je puber cafeïnehoudende dranken in de avond te laten vermijden.
- Blijf in contact met je puber: Het kan zijn dat je puber stress ervaart die de slaap kan verstoren. Luister naar de zorgen en help je puber om manieren te vinden om met stress om te gaan. Een open en ondersteunend gesprek kan een positief effect hebben op hun slaap.
- Zorg voor voldoende beweging: Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om de slaap te verbeteren. Stimuleer je puber om te sporten en naar buiten te gaan.
- Vermijd dutjes overdag: Het is belangrijk dat tieners overdag geen dutjes doen, omdat dit hun vermogen om ’s nachts te slapen kan verminderen.
Door deze tips te volgen, kun je je puber helpen om beter te slapen en meer uitgerust te zijn. En natuurlijk blijven het pubers en is het ook goed om hierin je verwachtingen bij te stellen. Er is daarbij ook een verschil of jij het als ouder storend vindt dat je puber later gaat slapen of dat je puber er zelf echt daadwerkelijk last van heeft en hierdoor bijvoorbeeld minder goed functioneert op school en in zijn ontwikkeling, in jullie gezin of in zijn sociale leven.
Probeer vooral te investeren in het positieve contact met je puber. Je puber heeft ruimte nodig om te experimenteren, te ontwikkelen, zelf fouten te maken, te ervaren en te leren. Hierbij is het ook aan jou als ouder om soms ook wat los te laten, waarbij je natuurlijk moet blijven kijken naar de leeftijd, behoeften en ontwikkeling van jouw puber.
Heb je nu (ook) te maken met jongere kinderen in je gezin en krijg je jouw baby moeilijk in slaap of valt jouw peuter moeilijk in slaap? Ook dan zijn er diverse adviezen toe te passen om ze rustig te laten slapen.
Merk je dat je puber niet kan slapen? Breng daar verandering in!
Valt het op dat het opvoeden van je puber op verschillende vlakken een uitdaging is en vind je het fijn om meer inzichten en tools te krijgen om de band met je puber te versterken en het gedrag positief te stimuleren?
Rust in ouderschap is gespecialiseerd in het aanbieden van cursussen om weer rust in het ouderschap te krijgen. Op onze speciale pagina lees je wat je allemaal krijgt in het programma en hoe je kunt deelnemen. Bekijk ons programma voor meer informatie.
Naast het opdoen van kennis over onder anderen hechting, executieve functies, het puberbrein ontvang je hier ook persoonlijke begeleiding door middel van een community en live coaching calls, zodat we gericht met jou mee kunnen denken en jou en je puber een stukje vooruit kunnen helpen.