Executieve functies trainen bij kinderen
Executieve functies bij kinderen: daar heb je vast weleens over gehoord. Maar wat is het nou precies en hoe kan je deze executieve functies bij kinderen trainen en sterker maken? Want de kwaliteit van deze functies heeft invloed op het gedrag van je kind.
Wist je dat je de ontwikkeling van je kind soms juist ook sterker kan maken door de executieve functies van je kind die zwakker zijn juist te ontlasten, zodat het emmertje van je kind niet overloopt. Dit kan ervoor zorgen dat het brein van je kind rustig is, zodat je dan juist de executieve functies kan door ontwikkelen, juist op momenten dat jouw kind rust heeft in zijn of haar brein.
In dit thema wordt precies uitgelegd hoe dit werkt. Je wordt meegenomen in wat executieve functies precies zijn en hoe je deze kunt trainen. Ook is daarbij specifiek aandacht voor het trainen van de executieve functies van peuters en kleuters.
Lees snel hieronder verder over dit waardevolle thema en neem zeker een kijkje in de artikelen die we hebben geschreven over de verschillende executieve functies.
Wat zijn executieve functies?
Veel mensen denken dat intelligentie een van de belangrijkste punten is hoe jouw kind het doet op school. Of het makkelijk of moeilijk mee kan met het gemiddelde van de klas.
Maar we weten uit de wetenschappelijke onderzoeken dat de grootste voorspellers voor een fijne schoolcarrière (en een soepel verlopende thuissituatie) de executieve functies zijn.
En dat is waardoor scholen de laatste jaren meer aandacht hebben voor deze executieve functies bij kinderen.
Maar wat zijn dit nou precies voor functies? Executieve functies is alles wat er in ons brein functioneert wat ervoor zorgt dat:
- Je je goed kan concentreren en je aandacht erbij kunt houden (aandacht bij een opdracht houden, jezelf niet te snel laat afleiden, informatie die niet relevant is voor jou naast je kunt laten liggen);
- Je je impulsen onder controle kan houden (zoals opeens van je stoel af lopen, of door iemand heen praten, door de instructie van de juf heen praten, prikkels buiten jezelf kan houden zodat je niet overprikkeld raakt);
- Werkgeheugen optimaal presteert (zodat je je rekensom goed kunt maken, je emmertje niet zo snel vol is als je meerdere taken krijgt die niet ‘normaal’ zijn, niet continu herhaling nodig hebt bij nieuwe taakjes, spulletjes niet meer kwijt raakt);
- Planning en organisatie (dat je tijdsbesef ontwikkelt, rust hebt in je hoofd omdat je precies weet hoe je een opdracht moet uitvoeren, je op tijd je tas inpakt, of je zelfstandig kunt aankleden, prioriteiten kan stellen en beslissingen kan maken);
- Emotieregulatie (dat als je bozig wordt, of overprikkeld bent, dat je dan stabieler en kalmer kunt reageren);
- Flexibiliteit aanwezig is (ruimte om wat nieuws te proberen, niet snel van slag raken als iets niet gaat zoals je wil, er tegen kunnen dat andere kinderen de regels anders invullen (bijvoorbeeld bij een spelletje), ruimte hebt dat een dag anders verloopt dan gewoonlijk).
Waarom is het belangrijk om executieve functies te trainen bij je kind?
Het stimuleren van de executieve functies is een super belangrijke vaardigheid die je je kind mee kan geven. Want immers, we worden helemaal aangestuurd door alles wat er in onze hersenen gebeurt. Of we honger en dorst hebben, als er gevaar dreigt, onze motoriek, onze taal en dus ook hoe we functioneren op school of thuis.
Wanneer jij ervoor zorgt dat het brein van je kind flexibeler wordt, meer aan kan en daarbij de executieve functies traint van je kind, dan zul je merken dat jouw kind:
- Beter tegen veranderingen kan;
- Sneller kan switchen tussen verschillende taken;
- Sneller kan switchen als iets anders gaat dan anders
- Minder dingen zal vergeten (waar spullen zijn of wanneer het huiswerk ingeleverd moet worden);
- Makkelijker zelfstandig wordt (aankleden of tas inpakken);
- Meer overzicht heeft in het hoofd door een goede planning (dagstructuur en verwachting wat er gaat gebeuren);
- Emoties rustiger en stabieler worden.
Kortom: wanneer jouw kind makkelijker kan voldoen aan de eisen van school, van jou als opvoeder en andere activiteiten, zal je merken dat het trainen van de executieve functies van je kind wordt beloond.
Executieve functies van peuters vergroten
Executieve functies van peuters en de kwaliteit ervan zijn aangeboren en in aanleg al aanwezig. Je kunt op de peuterleeftijd al mooi zien in hoeverre jouw kind bijvoorbeeld volgehouden aandacht heeft. Ondanks dat dan executieve functies van peuters dan nog volop in ontwikkeling is, zie je al een groot verschil bij kinderen onderling in hoeverre deze executieve functie al in aanleg aanwezig is. Hoelang spelen ze met een soort spel, voeren ze taakjes gemakkelijk uit en hoelang kunnen ze blijven zitten? In de peuterleeftijd staat de eigen ik en het ontdekken van grenzen voorop.
Als ouder geef je voornamelijk het goede voorbeeld, waarbij je grenzen aangeeft en kun je starten met passende taakjes die bij de leeftijd horen. Denk hierbij samen opruimen of een gericht speeltje opruimen. Het werkgeheugen van een peuter is voornamelijk gericht op gedrag kopiëren en kan al 1 of 2 kleine opdrachten tegelijk onthouden en uitvoeren.
Echter zie je ook bij de peuter al dat deze opdrachten samenhangen met andere executieve functies, zoals het behouden van aandacht en flexibiliteit. Want op het moment dat jouw peuter de opdracht wel kan onthouden, maar hem niet gehoord heeft of het lastig vindt om te stoppen met spelen lukt het toch onvoldoende de taak uit te voeren. Executieve functies hebben namelijk invloed op elkaar en tegelijk zijn er meerdere executieve functies nodig om een taak tot uitvoering te brengen.
Executieve functies van kleuters vergroten
In de kleuterleeftijd maakt het brein van jouw kind een grote ontwikkeling door op taal. Tegelijk kunnen ze dit nog niet altijd toepassen door het gebrek aan inzicht in oorzaak-gevolg situaties en vaardigheden. Dit maakt dat een kleuter vaak overvraagd wordt.
In de kleuterleeftijd wordt er vooral op school de nadruk gelegd op het vergroten van de volgehouden aandacht en inhibitie. Dit is de leervoorwaarde richting groep 3.
Veel kinderen laten met het starten van de basisschool een terugval zien in gedrag, worden brutaler, luisteren slecht of zijn juist angstiger, slapen slechter of plassen weer in hun broek/bed. Dit komt doordat er veel veranderingen zijn, kinderen verliezen het overzicht van wat zij gewend zijn en daarmee een stukje veiligheid. Tegelijk moeten zij veel nieuwe dingen leren. Het is belangrijk dat je kind de juiste ondersteuning en begeleiding hierbij krijgt zodat dit gedrag tijdelijk is en je kind daarmee weer voldoende zelfvertrouwen heeft voor deze vernieuwde situatie.
Zo vergroot je de executieve functies van je kind
Het belang van de executieve functies van peuters, kleuters en oudere kinderen versterken is groot. Om die reden hebben wij een cursus Executieve Functies ontwikkeld. In deze cursus leggen we alle executieve functies uitgebreid uit. Daarna gaan we aan de slag met specifieke oefeningen, zodat je precies weet in welk punt jij je focus kunt leggen en jouw kind laat oefenen om het te verbeteren voor de lange termijn.
Tevens zit er een document bij de cursus. In dit document vind je per leeftijdscategorie wat je kind ongeveer zou moeten kunnen per executieve functie. We blijven altijd in ontwikkeling en het is altijd lastig om precies een gemiddelde te bepalen, maar deze richtlijn helpt jou om te zien dat wat je kind laat zien passend is bij zijn/haar leeftijd. Zo heb je altijd je verwachtingen in de juiste richting.
Al onze hulp is gericht op vaardigheden aanleren voor de lange termijn zodat ‘het probleem wat je ervaart’ niet alleen voor die situatie is opgelost, maar je structureel een verschil gaat merken.
Je kunt je kind blijven aansturen, blijven herhalen wat je van hem/haar verwacht, oplossingen bedenken op het moment dat je kind overprikkeld is enzovoort. Maar dat zijn allemaal ‘bedekkingen’ van het echte probleem. En dat echte onderliggende probleem is waar wij jou met de cursus Executieve Functies graag verder mee willen helpen.
Blijf niet wachten in de hoop dat jouw kind dit vanzelf wel leert en lees snel verder op deze cursuspagina hoe jij kunt starten met het trainen van deze vaardigheden bij jouw kind.
Ben jij benieuwd hoe het staat met de executieve functies van jouw kind? Doe dan eerst deze quiz en kom er in slechts 2 minuten achter.
Of lees hier de artikelen over verschillende executieve functies
GEGEVENS
Wij zijn een online bedrijf en bieden alleen online cursussen of programma’s aan. Onze communicatie verloopt volledig via email en de leeromgeving voor leden. Ons postadres is gesitueerd aan onderstaand kantooradres.
Rust in Ouderschap BV
Brieltjenspolder 28
4921 PJ Made