Leren plannen en prioriteiten stellen is een van de executieve functies. Het betekent dat je een plan kan maken om een doel te bereiken. Plannen en organiseren is een taak die in het dagelijks leven vaak nodig is om de dag goed door te komen. Zowel op school, thuis als later ook op het werk is het heel handig als je kind deze vaardigheid goed onder de knie heeft. In dit artikel lees je waarom het doelen stellen met kinderen zo belangrijk is. Daarnaast vertellen we je ook hoe je kinderen kan leren plannen en wat hier allemaal bij komt kijken.
Waarom is leren plannen belangrijk?
Voor je kind is het handig als hij/zij goed kan plannen. Hierbij denk je al snel aan een huiswerkplanning. Maar ook op tijd op school komen, een plan maken om een ruzie op te lossen of inplannen om én met een vriendje te kunnen spelen, maar ook naar sport te kunnen, hoort er allemaal bij.
Kijk ook maar eens naar je eigen situatie waarbij planning allemaal een rol speelt. Hoe plan je de ochtend dat je kinderen op tijd op school zijn en jij op tijd op je werk bent? Hoe plan je de week met alle school, sport en werkafspraken? Hoe zorg je dat op je werk je projecten afkomen? Plannen van een verjaardag of een vakantie… Het vraagt allemaal vaardigheden die te maken hebben met plannen.
En bij plannen gaat het niet om één vaardigheid, er komt veel meer bij kijken, zoals: doelen stellen, inschatten wat eerst belangrijk is om te doen, inschatten hoe lang iets duurt, een grote taak opdelen in kleine taken, je houden aan het een plan, maar ook bijsturen als het niet helemaal goed verloopt.
Wanneer je kinderen wil leren plannen, prioriteiten stellen, zal je kind daar in de jonge jaren veel baat bij hebben en zeker ook als je kind ouder is.
Op welke manier kan je je kind leren om doelen te stellen?
Sommige kinderen hebben veel moeite met plannen en vinden het bijvoorbeeld moeilijk om meerdere dingen tegelijk te doen, ze vergeten snel spullen of gaan lastig om met nieuwe situaties. Bij deze kinderen is het van belang dat je ze leert plannen.
Daarnaast hebben ze nog veel vaardigheden om te leren en moeten kinderen vaak geholpen worden met leren plannen, waarbij andere kinderen dit onbewust automatisch uit zichzelf doen.
Van onze deelnemers krijgen we regelmatig de vraag hoe ze hun kinderen kunnen helpen met leren plannen. Ouders willen graag dat hun kind leert plannen en dat dit wat makkelijker en met minder strijd verloopt.
Wat vaak een valkuil is, is dat ouders al te veel van een kind verwachten. Daarom is het heel belangrijk dat je goed op de hoogte bent welke executieve functie al in het brein van je kind is ontwikkeld en welke zich nog moet ontwikkelen. Dit voorkomt dat je te hoge verwachtingen hebt en dat je kind niet overvraagt hierin. Hoe ver deze breinontwikkeling is, en wat je kind dus al aankan, is afhankelijk van de leeftijd van je kind. Hierbij is het van belang dat je doelen gaat stellen met kinderen.
Wanneer je kind huiswerk meekrijgt, kan je kinderen leren plannen. Dit doe je door samen het huiswerk in te gaan plannen, wanneer hij of zij het die week gaat doen. Gebruik hierbij een agenda of een weekoverzicht, waar bijvoorbeeld ook sport of andere bezigheden opstaan, zodat je kind kan zien waar ruimte ligt om huiswerk te maken. Op deze manier geef je je kind zelf de regie en verantwoordelijkheid.
Stel doelen samen met kinderen en bedenk wat er eerst moet gebeuren, zodat je kind leert om prioriteiten te stellen. Je kunt je kind ook tips mee geven, dat het bijvoorbeeld niet handig is om tot de laatste avond te wachten, maar het dus al eerder gepland moet worden, zodat er nog ruimte is om het bijvoorbeeld te herhalen of af te maken als het tijdens dat eerste planmoment niet gelukt is.
Wees ervan bewust dat doelen stellen en plannen een vaardigheid is, die je kind nog mag leren en daar jouw hulp dus goed bij kan gebruiken.
Hoe kan je samen met je kind doelen stellen en plannen?
Bij jonge kinderen neem je al snel de planning over, maar ook jonge kinderen kun je al aanmoedigen om zelfs stapjes in een plan te bedenken. Wanneer er op een avond bijvoorbeeld nog drie dingen moeten gebeuren (kamer opruimen, douchen en tv kijken), laat je kind dan zelf meedenken over de volgorde.
Betrek je kind zoveel mogelijk bij het plannen en doelen stellen. Als je een dagje weggaat, laat je kind dan meedenken wat er allemaal mee moet of nog moet gebeuren en laat je kind ook een taak kiezen. Zo kan je doelen stellen met kinderen. En houd hierbij je verwachting laag door er juist een leuk momentje van te maken.
Maar ook bij pubers, leg je verwachtingen nog niet te hoog. Wanneer je kinderen leert plannen, ga er dan niet vanuit dat het al in één keer lukt of dat je kind het gelijk zelfstandig oppakt. Realiseer je dat het een vaardigheid is, die je kind aan het ontwikkelen is en het dus nog mag leren.
Aan de slag met kinderen leren plannen en doelen stellen met kinderen
Moeite hebben met plannen, maar ook als je kind treuzelt, niet goed tegen veranderingen kan, snel reageert in felle emoties, het lang duurt voordat iets is doorgedrongen, star is… Het ligt allemaal in de werking van ons brein. Een goede kwaliteit van onze executieve functies in ons brein zorgen ervoor dat het allemaal wat makkelijker verloopt in het dagelijks leven.
En daarom zijn vele ouders al aan de slag gegaan met de cursus Executieve functies van kinderen, zodat ze gericht hun kinderen kunnen helpen met leren plannen, maar ook alle andere taken en vaardigheden die nodig zijn om een dag met minder strijd te laten verlopen.
In de cursus vind je als BONUS ook een handleiding waarin precies beschreven staat welke executieve functie je al kunt verwachten per leeftijdsfase. Superhandig en helpend om jouw kind goed te kunnen ondersteunen.
Rust in ouderschap is gespecialiseerd in het aanbieden van cursussen die kunnen helpen bij het helpen van kinderen opvoeden om weer rust in het ouderschap te krijgen.