Schreeuwen, hysterisch huilen, op de grond liggen, met spullen gooien, schoppen… Wanneer je kind een driftbui heeft, kan dit behoorlijk heftig zijn. In dit blog beschrijven we hoe het komt dat jouw baby, peuter of kleuter een driftbui heeft en hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
Waarom heeft je kind een driftbui?
Kinderen kunnen driftbuien hebben om verschillende redenen. Er ligt een onderliggende oorzaak, wat maakt dat je kind zo boos is. Bijvoorbeeld door spanning, frustratie, vermoeidheid of wanneer je kind overprikkeld is. Ook kunnen driftbuien ontstaan of toenemen als reactie op een grote gebeurtenis, zoals een verhuizing, geboorte van een broertje of zusje, start op de basisschool etc.
Een andere oorzaak kan zijn dat je als ouder onrealistische ideeën hebt wat je van je kind kunt verwachten en je kind misschien wel overvraagt. Of het kan zijn dat je (emotioneel) niet goed kan bieden wat je kind op dat moment van je nodig heeft. Dit gebeurt vaak niet bewust, maar als je je hier wel bewust van wordt, zal dit ervoor zorgen dat jij en je kind elkaar beter zullen begrijpen en dat de driftbuien minder of minder heftig zullen zijn.
Kinderen krijgen meestal driftbuien als ze zich niet begrepen of gehoord voelen of als ze niet de controle hebben die ze willen. En de manier waarop je kind deze teleurstelling of frustratie uit, is onmacht. Het lukt je kind nog niet om het op een andere manier te uiten en het komt er dus uit door een woede-aanval.
Driftbuien kunnen heftig zijn voor je kind en ook voor jou als ouder. Weet wel dat driftbuien veel voorkomen en horen bij de ontwikkeling van je baby, peuter of kleuter. Het is altijd belangrijk om te begrijpen waarom een kind driftig is en wat er kan helpen om een driftbui te voorkomen of deze minder heftig of lang te laten duren.
Driftbuien bij baby’s
Vanaf jongs af aan kan je kind driftbuien hebben. Baby’s kunnen dit uiten door hysterisch te huilen, rood te worden, driftig te bewegen en om zich heen te slaan en schoppen. Driftbuien bij baby’s kunnen tot grote frustratie leiden. Weet dat baby’s nog geen manier hebben om hun emoties te uiten, dus het is niet verrassend dat ze een driftbui krijgen als ze moe of overprikkeld zijn.
Hoe kan je je baby helpen?
Probeer te kijken wat er aan de hand is en wat er nodig is om de situatie verzachten. Probeer je baby rustig te maken door hem of haar te knuffelen of te kalmeren met een liefdevolle aanraking. Als je merkt dat de driftbui aanhoudt, probeer dan te ontdekken waar de baby last van heeft. Misschien heeft hij of zij honger, slaaptekort of is je kind overprikkeld. Als je de oorzaak van de driftbui hebt ontdekt, kun je er iets aan doen om je kind te helpen. Blijft je kind veel hysterisch huilen of driftbuien hebben, dan zou het ook kunnen dat je kindje pijn heeft. Wanneer je grote zorgen hebt, breng dan een bezoekje aan de huisarts of schakel het consultatiebureau in.
Driftbuien bij peuters
“Zelf doen!”, “Nee” of “Niet doen!” zijn bekende uitspraken als je een ouder bent van een peuter. Je kind kan steeds meer zelf en wil vaak vooral steeds meer zelf doen. Ook als hij of zij het nog niet zelf kan… Peuters kunnen behoorlijk koppig en dwars zijn. En ze kunnen boos worden om in jouw ogen kleine dingen, zoals een boterham die verkeerd gesneden wordt of omdat je de verkeerde kleur beker geeft. Dit kan zowel bij jou als bij je kind veel frustraties oproepen.
Weet dat een peuter gericht is op eigen behoeften. Het leert dat het een eigen ‘ik’ heeft en een eigen wil. Een peuter zoekt grenzen en dat is heel gezond. Ook wil een peuter vaak meer dan hij kan. Dit alles kan leiden tot frustraties en driftbuien (op straat, in de winkel, net als je weg moet). Het gedrag van een peuter is heel primair en hebben nog geen controle over hun emoties. Als je kind verdriet heeft op het moment dat zijn lievelingsknuffel kwijt is, dan is dat verdriet voor hem of haar ook echt intens. Het zijn vaak kleine dingen die wij als volwassene onbelangrijk of overdreven vinden. Je peuter kan nog niet bedenken dat die knuffel wel weer gevonden wordt en hij of zijn begrijpt zijn gevoelens nog niet. Ook vanwege taalontwikkeling kunnen ze nog geen woorden geven aan hun gevoel. Peuters moeten nog leren hoe gevoelens op een goede manier kunnen uiten.
Hoe kan je je peuter helpen om driftbuien te voorkomen?
Kijk wat maakt dat je peuter een driftbui kreeg. Was hij moe of overprikkeld? Verwachte jij iets van je peuter wat je peuter nog niet kan? Of wilde je peuter graag ergens de controle over houden? Wanneer je goed kijkt naar je peuter, zal je er steeds meer achter komen wat de oorzaak is van een driftbui en wat je peuter van jou nodig heeft.
Driftbuien bij kleuters
Vanaf een jaar of 4 kunnen kinderen aangeven of ze boos of verdrietig zijn. Het controleren van emoties is nog steeds lastig. Dat is een proces wat jaren duurt. Hoe vaak zeggen kinderen van deze leeftijd bij een ruzie niet: “Jij bent de stomste moeder van de hele wereld”. Ze overzien nog niet de gevolgen en kunnen zich nog niet inleven.
Vanaf het begin van de basisschool gaan kinderen stap voor stap leren zich in te leven in de ander. Ze gaan steeds meer begrijpen dat iemand anders iets anders kan ervaren en voelen in dezelfde situatie dan jezelf. Bijvoorbeeld: dat je kind het leuk vindt om te logeren, terwijl zijn vriendje misschien verdrietig is, omdat hij het heel spannend vindt. Ze zullen stap voor stap gevoelens en gedrag van anderen beter gaan herkennen en begrijpen, waardoor de driftbuien ook zullen gaan afnemen. Kleuters die nog wel regelmatig driftbuien ervaren hebben vaak het gevoel dat ze niet begrepen worden of dat het anders gaat, dan zij in gedachte hebben.
Hoe kan je je kleuter helpen om driftbuien te voorkomen?
Ook bij je kleuter is het belangrijk om achter het gedrag te kijken. Wat is de behoefte van je kleuter en welk gevoel zit er achter de boosheid? Om driftbuien te voorkomen is het belangrijk om de gevoelens van je kleuter te erkennen “Je vindt het jammer hè, dat je geen snoepje mag”, zodat je kind zich gehoord en begrepen voelt. In het blog over moeilijk gedrag van je kleuter kan je er meer over lezen.
Wat kan je het beste doen wanneer je kind een driftbui heeft?
Als je kind eenmaal in die woede-aanval zit, dan moeten die emoties eruit. Je kunt het dan niet meer tegenhouden. Op dat moment heeft het geen zin meer om op je kind in te praten, oplossingen te bedenken, streng te zijn. Zorg dat het veilig is en bied je kind nabijheid. En laat je kind verder met rust tijdens een driftbui. Het brein van je kind is het aan overleven en niks dringt dan door. En zorg dat je zelf rustig blijft. Het gaat jouw kind niet helpen om rustig te worden als je zelf ook boos wordt.
In onze eerste hulpkaart bij boosheid staat precies beschreven wat je het beste wel kunt doen en niet kunt doen op het moment dat jouw kind een driftbui heeft. Download hem gratis!