Angst bij kinderen is heel  normaal. Iedereen heeft last van angsten. Dit begint al in de babyfase, vanaf de geboorte voor bijvoorbeeld harde geluiden en flitsen, tot verlatingsangst bij scheiding van de verzorger. Iedere fase erna kenmerkt zich met een specifieke angst, van de peuter, kleuter, schoolkind, puber en volwassene rondom andere angsten. In dit artikel kom je er achter wat een passende angst is en wat je er aan kunt doen wanneer het om extreme angst gaat bij jouw kind.

Hoe ontstaat angst?

Er is veel onderzoek naar gedaan over deze achterliggende gedachten. En uit al deze onderzoeken blijkt voorlichtend dat het hebben van angsten helemaal normaal is. Wat we vaak willen is deze angsten zo veel mogelijk minimaliseren. Het liefst op een schaal van 0 tot 10 dit richting de 0 te hebben. Alleen is dat gewoonweg niet mogelijk. Want ieder mens en ieder kind heeft angsten. Alleen wat je wilt is dat dit niet richting de 9 à 10 is waarbij er extreme angst is bij je kind en situaties vermijdt. Je wilt dan dat de lading van deze angst (die normaal is) vermindert.

Het is mogelijk dat er een genetische aanleg is. Hier hoef je echter niet altijd gelijk van uit te gaan. Waar vaker sprake van is, is dat juist de manier van omgaan met spanningen en angsten doorgegaan is van generatie naar generatie. 

Daarnaast kan een trauma ervoor zorgen dat deze gebeurtenis vastzit in het onderbewustzijn. Het is logisch dat je dan ook angsten krijgt voor zo’n vergelijkbare situatie. Hoe de angsten en het onderbewustzijn werken, kun je bekijken in de video “De waarheid over angst”.

Onze visie is om niet te gaan onderzoeken waar de angst precies vandaan komt, want ook al ben je hier achter, dan nog wil je uiteindelijk dat je kind er makkelijk mee om leert gaan. 

Hoe verminder je extreme angsten bij kinderen?

De eerste stap naar het verminderen van angst bij kinderen is om uit te zoomen. Wat voor angsten heeft jouw kind? Passen deze bij de ontwikkeling van waar jouw kind op dat moment is en waar zitten ze op een schaal van 0 tot 10 met betrekking tot deze angst?

Kijk daarna eens naar je omgeving, hoe gaan de volwassenen in de omgeving van jouw kind om met spanning en angst? Welke vaardigheden hebben zij om de lading van de angst te verminderen?

En welke vaardigheden heeft je kind vervolgens te leren om de lading van deze angst te verminderen? 

Door je bewust te zijn of er sprake is van een extreme angst bij je kind, of dat deze nog passend is, kom je er als ouder achter of je aan de slag moet om je kind vaardigheden aan te leren. Wanneer deze angst nog passend is, kun je hier als ouder meer in berusten. Wees je er dus ook bewust van, hoe reageer je op de angst van jouw kind? Mag die er zijn of poets je die zo snel mogelijk weg. 

En wanneer je in de omgeving van je kind ziet dat het voorbeeld van wat jouw kind krijgt van de volwassenen om hem heen niet bijdragen aan een gezonde manier van omgang met spanning, kun je ook daar verandering in brengen

Angsten bij peuters

Wanneer jouw kind in de peuterfase terechtkomt, ontstaan er nieuwe angsten bij peuters. De angst van scheiding van de verzorgers, natuurverschijnselen, hoogte/diepte, onweer, vuur, water, donker, nachtmerries, dieren en het zien van bloed. Al deze angsten ontstaan doordat jouw kind bewust wordt van gevolgen of gevaren die dit met zich meebrengen. En nog onvoldoende vaardigheden en bewustzijn heeft om in te schatten of er ook daadwerkelijk gevaar dreigt. Angst is een belangrijk signaal dat jouw kind waarschuwt. Voor jouw kind is dit op dat moment dan ook echt.

Angsten bij kleuters

Wanneer jouw kind in de kleuterfase terechtkomt ontstaan er opnieuw nieuwe angsten voor voor kleuters, denk hierbij aan specifieke objecten zoals de dood of dode mensen, gefantaseerde figuren en verlies van lichamelijke integriteit/eigenheid (dokter of kapper). En zoals in de voorgaande ontwikkelingsfases zijn ook deze angsten gekoppeld aan dat de wereld en het bewustzijn van jouw kind groter wordt en nog moet leren wat dit allemaal inhoudt.

Verminder de angsten bij jouw kind

Als je als ouder op zoek gaat naar informatie over angst/angstig kind dan zul je al gauw tips vinden voor de korte termijn. Zoals afleiden, niet in de situatie komen of je ademhaling rustig krijgen etc.

Eigenlijk zijn dat tips voor het gevolg van de angst. Voor op het moment dat de angst er al is. Terwijl je juist de kern van de angst wilt aanpakken. Je kind leren omgaan met de situatie en daarmee ervoor zorgen dat de angst minder ontstaat/ de lading vermindert. Zodat het voor de rest van hun leven niet meer uitmaakt in welke situatie ze terechtkomen, ze dan weten: hé daar is dat “stemmetje” wat mij bang maakt. Het is belangrijk dat je kind dit leert te herkennen en het vervolgens los te laten.

Dus focus op leren om te gaan met wat een situatie oproept, wat dit betekent en hoe je dit loslaat, dat is wat je je kind wilt meegeven. 

Voor alle ontwikkelingsfases van jouw kind gelden dan ook een aantal belangrijke do’s en don’ts om jouw kind te steunen in deze angsten. Neem de angsten serieus. Waar jij als ouder al weet dat er niets zal gebeuren, ervaart jouw kind dit nog niet. En heeft jou als ouder hard nodig om deze vaardigheden aan te leren.

Download hier onze handleiding: de lading van spanning verminderen van jouw kind inclusief do’s en don’ts.